Kategorie
Prawo spadkowe

Umowa dożywocia – na czym polega i jakie ma zalety

umowa dożywocia a zachowek

Umowa dożywocia – na czym polega?

Umowa o dożywocie polega na tym, iż w zamian za przeniesienie własności nieruchomości jej nabywca zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie.  Strony umowy posiadają swobodę określenia obowiązków nabywcy nieruchomości (zobowiązanym), wobec dotychczasowego właściciela nieruchomości (dożywotnikiem), mieszczących się w pojęciu dożywotniego utrzymania. W sytuacji gdyby zakres ten nie został w umowie sprecyzowany, przepisy prawa stanowią, iż zobowiązany powinien przyjąć dożywotnika jako domownika, dostarczyć mu wyżywienie, ubranie, mieszkanie, światło i opał, zapewnić odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym. Warto również zauważyć, iż poza zbywcą, osobą uprawnioną do świadczeń wynikających z tej umowy może być również osoba bliska zbywcy, nie będąca właścicielem nieruchomości.  Osoba bliska może również być jedynym dożywotnikiem, nie jest konieczne, aby był nim jednocześnie zbywca nieruchomości.

Co może być przedmiotem umowy dożywocia?

Przedmiotem umowy o dożywocie może być nieruchomość lub udział we własności nieruchomości, a także prawo wieczystego użytkowania. Umową tą można objąć również nieruchomość lokalową.

Kiedy wygasa prawo dożywocia?

Najczęstszą przyczyną jest śmierć uprawnionego lub też zrzeczenie się przez niego prawa dożywocia. Umowa może uleć rozwiązaniu również na mocy orzeczenia sądu.

Umowa dożywocia a zachowek

Umowa dożywocia nie jest bezpłatnym przysporzeniem, w przeciwieństwie do darowizny. Dlatego też spadkobiercy nie będą mogli żądać zachowku od wartości nieruchomości zbytej w drodze umowy dożywocia, tak jak to ma miejsce w przypadku darowizny.

Koszt i forma umowy dożywocia

Umowa o dożywocie jest opodatkowana w każdym przypadku podatkiem od czynności cywilnoprawnych w stawce 2 proc. od wartości nieruchomości. Umowa o dożywocie musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności.