Pod koniec kwietnia br. wydane zostało uzasadnienie Sądu Najwyższego do wyroku, który będzie miał szczególne znaczenie dla ustalenia nieważności umów kredytu frankowego (SN z 11.12.2019, V CSK 382/18). Rozpatrzenie sprawy przez Sąd Najwyższy wynikało z wniesienia skargi kasacyjnej kredytobiorcy, którego powództwo, jak i apelacja zostały oddalone – SN uchylił zaskarżony wyrok i skierował sprawę do ponownego rozpoznania. Zawarte w uzasadnieniu twierdzenia SN stanowić mogą bardzo ważną sugestię w tworzeniu linii orzeczniczej, korzystnej dla kredytobiorców kierujących swoje roszczenia w stronę banków.
4 NAJWAŻNIEJSZE PUNKTY UZASADNIENIA
1. Całkowity koszt kredytu – kredytobiorcy powinni zostać poinformowani o całkowitych kosztach kredytu w chwili sporządzenia umowy, w tym o szacunkowej wysokości (skali) kosztów związanych z zastrzeżeniem spreadu walutowego. Wprowadzenie w błąd konsumenta polega na podaniu w umowie z bankiem zaniżonej kwoty całkowitego kosztu kredytu oraz całkowite pominięcie informacji o szacunkowej wysokości (skali) kosztów związanych z zastrzeżeniem spreadu walutowego.
2. Wysokości roszczenia – SN powołując się na swój dorobek orzeczniczy wskazał, że postanowienia umowy mają charakter niedozwolony, kiedy odwołują się do tabel kursowych ustalanych w sposób jednostronny z pominięciem obiektywnych kryteriów. Takie działanie ocenić należy jako nieprzewidywalne oraz naruszające równorzędność stron.
3. Substytucja nieważnych postanowień umowy – SN w wydanym wyroku ocenił także możliwość zastąpienia w umowach występujących tam klauzul abuzywnych, ponadto wskazał, iż „umowę należy uznać za nieważną w całości także wtedy, gdy prawo nie przewiduje takiego szczegółowego unormowania „zastępczego”, chyba że konsument sanuje niedozwolone postanowienie, udzielając następczo „świadomej, wyraźnej i wolnej zgody”
4. Teoria salda, czy dwóch kondykcji? – rozważając kwestię rozliczeń, Sąd Najwyższy wskazał, iż niedozwolone postanowienia umowy nie wywołują skutków prawnych od samego początku i z mocy samego prawa. Oznacza to, iż co do zasady spełnienie świadczenia na podstawie niedozwolonego postanowienia należy postrzegać jako świadczenie nienależne, a więc świadczenie podlegające zwrotowi. W związku z powyższym SN opowiedział się za stosowaniem teorii dwóch kondykcji, odrzucając (poniekąd) możliwość kierowania się teorią salda przy rozliczaniu wzajemnych roszczeń stron.
Podsumowanie: w swoim uzasadnieniu SN wyznaczył strategiczne podstawy prawidłowej oceny ważności zawartych umów frankowych. Wskazówki SN ułatwią ocenę i odpowiedź na pytanie, czy konkretną umowę należałoby uznać za nieważną.
Kancelaria Prawna Invicta kierując się doświadczeniem w prowadzeniu spraw z zakresu ustalenia nieważności umów o kredyty frankowe, stwierdza, iż uzasadnienie SN uprości dochodzenie roszczeń wynikających z nieważnych umów kredytów frankowych.
Zachęcamy do skorzystania z naszych pozostałych usług dostępnych na: www.kpi.com.pl