Kategorie
Prawo karne Prawo podatkowe

Czynny żal – nowelizacja

W związku z planowaną nowelizacją KKS w 2022 r.czynny żal straci na skuteczności. Oświadczenie w tym zakresie nie zawsze pozwoli przedsiębiorcy na uniknięcie sankcji karnoskarbowych. § Czynny żal – nowelizacja

Naprzeciw sprostowania zaniechań szeregu obowiązków wobec fiskusa od 1999 roku została wprowadzona instytucja określana potocznie jako czynny żal, która w ściśle określonych przypadkach pozwala na uniknięcie sankcji karnoskarbowych. Art. 16 § 1-6 ustawy z dnia 10 września 1999 roku Kodeks karny skarbowy zawiera uregulowaną definicję czynnego żalu.

Należy podkreślić, iż czynny żal znajdzie swoje zastosowanie, w szczególności jeżeli przedsiębiorca:

  • nie złożył zeznania podatkowego w terminie;
  • bezprawnie stosował obniżone stawki podatku VAT;
  • bezprawnie stosował zwolnienie z płatności podatku VAT;
  • zataił przed organem podatkowym prawdziwe rozmiary prowadzonej działalności gospodarczej;
  • nie zapłacił lub zapłacił podatek dochodowy lub podatek VAT w nieodpowiedniej wysokości;
  • nierzetelnie prowadził księgi rachunkowe;
  • nierzetelnie wystawiał faktury;
  • wyłudził zwrot należności celnej;
  • wyłudził pozwolenie celne.

Obecnie Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi intensywne prace nad znacznym ograniczeniem możliwości skorzystania z pomocnego przedsiębiorcom rozwiązania.

Niepłacenie podatku dochodowego lub podatku VAT w nieodpowiednim terminie lub wysokości uwypukli różnicę pomiędzy obecnym a planowanym stanem prawnym.

Czynny żal – nowelizacja

Jedną z ważniejszych zmian jest wysokość kary grzywny za uchybienie wynikające z art. 57 §1 KKS (podatnik, który uporczywie nie wpłaca w terminie podatku, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe) może zostać wymierzona w przedziale kwotowym od 301,00 zł aż do 60.020,00 zł.

Przedsiębiorca, który nie uregulował całości bądź części należności wynikających z obowiązku podatkowego, może skorzystać z dobrodziejstwa czynnego żalu w celu uniknięcia odpowiedzialności karnoskarbowej, jeżeli:

  • o zaistniałym uchybieniu, zawiadomi na piśmie bądź ustnie do protokołu właściwy organ;
  • uiści w całości wymagalną należność uszczuploną wskutek popełnionego zaniechania, wraz z należnymi z tego powodu odsetkami.

Należy pamiętać, iżnNie ma ustalonego terminu na dobrowolne przyznanie się do popełnionego przestępstwa. Skuteczność czynnego żalu zależy od wniesienia go przed udokumentowanie przez organ skarbowy jego popełnienia.

Procedowana zmiana, na pierwszy rzut oka (w szczególności dla osób niezajmujących się na co dzień prawem karnym skarbowym), może wydawać się kosmetyczna.

Art. 16 § 5 KKS po nowelizacji:

Zawiadomienie jest bezskuteczne, jeżeli zostało złożone:

1)     w czasie, kiedy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego;

2)     po rozpoczęciu przez organ czynności służbowej, w szczególności przeszukania lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony.

Celem dokładniejszego wyjaśnienia omawianego problemu, w uproszczeniu wskazać należy, iż prowadzenie postępowania karnoskarbowego przez organ ścigania (Urząd Skarbowy), następuje po przeprowadzeniu kontroli podatkowej przez stosowny organ  (właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego), w którym ujawniony został czyn zabroniony pod groźbą kary, w omawianym przypadku wynikający z art. 57 §1 KKS.

Obecne przepisy dają przedsiębiorcy możliwość skorzystania z dobrodziejstwa czynnego żalu nawet w sytuacji, w której nieprawidłowości zostaną ujawnione podczas przeprowadzonej kontroli podatkowej. Po wejściu w życie procedowanej nowelizacji, będzie to niemożliwe. Planowana zmiana skutecznie ogranicza bowiem możliwość złożenia oświadczenia woli w powyższym zakresie, do chwili podjęcia każdej czynności urzędowej wobec podatnika.

Nowelizacja wydaje się być nadmiernie surowa dla podatników – po jej wejściu w życie przedsiębiorcy utracą w znacznej mierze szansę na naprawienie popełnionych przez siebie błędów.

Zachęcamy do skorzystania z naszych usług dostępnych na: www.kpi.com.pl

§ Czynny żal – nowelizacja