Postępowanie rozwodowe jest jednym z najbardziej złożonych i emocjonalnie obciążających procesów w prawie rodzinnym. W jego trakcie mogą pojawić się nowe okoliczności, które skłaniają jedną lub obie strony do zmiany pierwotnego stanowiska w sprawie. Zmiana stanowiska w sprawie o rozwód może dotyczyć zarówno kwestii orzeczenia winy, jak i warunków dotyczących opieki nad dziećmi, alimentów czy podziału majątku. W niniejszym artykule omówimy, czy i kiedy możliwa jest zmiana stanowiska procesowego w sprawie rozwodowej, a także jakie są procedury prawne związane z wnioskowaniem o takie zmiany. § Czy można zmienić stanowisko w sprawie o rozwód?

Ten tekst przeczytasz 6 minut

Czy można zmienić stanowisko w sprawie o rozwód?

Warunki uzyskania rozwodu

Zgodnie z art. 56 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59), rozwód może zostać orzeczony, jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego. Sąd orzeka rozwód, jeśli przekonany jest, że małżeństwo nie ma szans na odbudowanie i powrót do normalnego funkcjonowania. Rozkład pożycia oznacza zerwanie więzi emocjonalnych, fizycznych i gospodarczych między małżonkami.

W przypadku, gdy małżonkowie posiadają wspólne małoletnie dzieci, sąd zobowiązany jest dodatkowo rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej, kontaktach z dziećmi oraz wysokości alimentów. Ponadto, sąd może rozstrzygać o podziale majątku wspólnego, jeśli nie spowoduje to nadmiernego przedłużenia postępowania.

Sąd nie orzeknie rozwodu, jeśli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci lub jeśli rozwodu żąda małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód lub jego odmowa jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego (art. 56 § 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

uzyskaj poradę online

Wyślij wiadomość

zadzwoń do nas

Kiedy można wnioskować o zmianę warunków rozwodu?

Zmiana stanowiska w sprawie rozwodowej może wynikać z różnych okoliczności, które ujawniły się w trakcie trwania postępowania. Przykładem może być sytuacja, gdy jedna ze stron, początkowo zgadzająca się na rozwód bez orzekania o winie, zmienia swoje stanowisko i wnioskuje o orzeczenie winy drugiego małżonka. Innym przykładem może być zmiana stanowiska dotycząca opieki nad dziećmi, kiedy np. pojawiają się nowe okoliczności dotyczące zdolności wychowawczych jednego z rodziców.

Zmiana stanowiska może być również związana z kwestiami majątkowymi, np. wnioskowaniem o podział majątku wspólnego w sytuacji, gdy pierwotnie strony planowały dokonać tego po rozwodzie w odrębnym postępowaniu. Zmiana stanowiska może nastąpić również w sytuacji, gdy pojawiły się nowe dowody, które mogą mieć istotny wpływ na rozstrzygnięcie sądu.

Warto podkreślić, że zmiana stanowiska procesowego jest możliwa na każdym etapie postępowania rozwodowego, jednak musi być dokonana w sposób zgodny z przepisami prawa procesowego i nie może prowadzić do nadużycia prawa procesowego.

Jak zmienić stanowisko procesowe?

Zmiana stanowiska procesowego w sprawie o rozwód musi być dokonana formalnie, zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296). Strona, która chce zmienić swoje stanowisko, powinna złożyć do sądu odpowiedni wniosek lub oświadczenie na piśmie. W treści takiego wniosku należy wskazać, jakie stanowisko strona zmienia oraz jakie jest jej nowe stanowisko w danej kwestii.

Zmiana stanowiska może dotyczyć zarówno głównych roszczeń, jak i roszczeń dodatkowych. Przykładem może być zmiana żądania rozwodu z „bez orzekania o winie” na „z orzeczeniem winy”. Zmiana stanowiska procesowego może również dotyczyć wysokości alimentów, sposobu sprawowania opieki nad dziećmi, czy też podziału majątku wspólnego.

W przypadku zmiany stanowiska procesowego dotyczącego winy za rozkład pożycia małżeńskiego, warto zauważyć, że sąd może orzec rozwód z winy obu stron, jednej ze stron lub bez orzekania o winie, w zależności od zgromadzonych dowodów oraz wniosków stron.

Strona, która zmienia swoje stanowisko, musi również przedstawić sądowi uzasadnienie dla dokonanej zmiany. Uzasadnienie powinno opierać się na nowych okolicznościach faktycznych lub dowodowych, które nie były znane wcześniej lub nie mogły być przedstawione wcześniej. Może to obejmować nowe dowody, świadków, czy też dokumenty, które mają istotne znaczenie dla sprawy.

Warto również zaznaczyć, że zmiana stanowiska procesowego może wpłynąć na długość postępowania rozwodowego. W niektórych przypadkach zmiana ta może prowadzić do konieczności przeprowadzenia dodatkowych dowodów, powołania nowych świadków, czy też przeprowadzenia kolejnych rozpraw. W związku z tym, decyzja o zmianie stanowiska procesowego powinna być dobrze przemyślana i uzasadniona.

Przepisy prawa i podstawy prawne

Podstawą prawną do zmiany stanowiska procesowego w sprawie o rozwód są przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z art. 193 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, powód może zmienić powództwo, jeżeli zmiana ta nie powoduje przejścia sprawy do innego rodzaju postępowania. Z kolei zgodnie z art. 207 Kodeksu postępowania cywilnego, strona może składać pisemne oświadczenia oraz wnioski dowodowe, które mogą dotyczyć również zmiany stanowiska procesowego.

W przypadku zmiany stanowiska dotyczącego winy za rozkład pożycia małżeńskiego, sąd obowiązany jest rozważyć nowe okoliczności oraz dowody przedstawione przez stronę, która dokonuje zmiany. Sąd może orzec rozwód z winy jednej ze stron, obojga małżonków lub bez orzekania o winie, w zależności od zgromadzonego materiału dowodowego (art. 57 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Przykłady praktyczne

Przykład 1: Pani Anna złożyła pozew o rozwód bez orzekania o winie, jednak w trakcie postępowania dowiedziała się, że jej mąż zdradzał ją przez dłuższy czas. Pani Anna postanowiła zmienić swoje stanowisko procesowe i zażądała rozwodu z orzeczeniem winy męża. W tym celu złożyła do sądu pisemne oświadczenie, w którym przedstawiła nowe dowody, takie jak wiadomości e-mail oraz zeznania świadków, potwierdzające zdradę męża.

Przykład 2: Pan Jan złożył pozew o rozwód z orzeczeniem winy swojej żony, wskazując na jej uzależnienie od alkoholu jako główną przyczynę rozkładu pożycia małżeńskiego. W trakcie postępowania okazało się jednak, że pan Jan również przyczynił się do rozkładu małżeństwa poprzez długotrwałe zaniedbywanie rodziny. W związku z tym, żona pana Jana zażądała zmiany stanowiska procesowego i wniosła o orzeczenie rozwodu z winy obu stron. Sąd, po rozważeniu zgromadzonych dowodów, orzekł rozwód z winy obu małżonków.

Przykład 3: Małżonkowie złożyli do sądu wspólny wniosek o rozwód bez orzekania o winie oraz zgodny wniosek dotyczący podziału majątku wspólnego. Jednak w trakcie postępowania okazało się, że żona ukrywała przed mężem część majątku. W związku z tym, mąż postanowił zmienić swoje stanowisko procesowe i zażądał rozwodu z orzeczeniem winy żony oraz podziału majątku w innym, bardziej korzystnym dla niego, proporcjach. Sąd, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, uwzględnił zmiany i orzekł zgodnie z nowymi żądaniami męża.

Wnioski i zalecenia

Zmiana stanowiska procesowego w sprawie o rozwód jest dopuszczalna i może być skutecznie przeprowadzona, pod warunkiem, że zostanie dokonana zgodnie z przepisami prawa procesowego oraz poparta odpowiednimi dowodami. Każda zmiana stanowiska powinna być dobrze przemyślana i uzasadniona, aby uniknąć negatywnych konsekwencji, takich jak przedłużenie postępowania rozwodowego czy niekorzystne dla strony orzeczenie sądu.

W przypadku, gdy strona zamierza zmienić swoje stanowisko w sprawie rozwodowej, zaleca się skonsultowanie tej decyzji z prawnikiem, który pomoże w sformułowaniu odpowiedniego wniosku oraz przygotowaniu niezbędnych dowodów. Prawidłowo przeprowadzona zmiana stanowiska procesowego może znacząco wpłynąć na wynik postępowania rozwodowego i zapewnić korzystne rozstrzygnięcie w kwestiach takich jak wina za rozkład pożycia, opieka nad dziećmi, alimenty czy podział majątku wspólnego.

Podsumowując, możliwość zmiany stanowiska procesowego w sprawie o rozwód jest istotnym narzędziem, które pozwala stronom na elastyczne reagowanie na nowe okoliczności i dowody, które pojawiają się w trakcie postępowania. Dzięki temu strony mają możliwość skutecznego dochodzenia swoich praw i interesów w postępowaniu rozwodowym, co jest szczególnie ważne w sprawach o tak dużym znaczeniu osobistym i majątkowym.