
Emerytura policjanta, który pierwszy raz założył mundur po 31 grudnia 2012 r., rządzi się innymi prawami niż „stary” system 15-letni. Po dwunastu latach od reformy mamy już komplet przepisów – w tym najświeższe zmiany z 1 lipca 2019 r. i nadchodzące rozwiązania na 1 stycznia 2025 r. – które tworzą unikalny, hybrydowy model łączący świadczenie mundurowe i składkowe rozwiązania ZUS-owskie. Poniższy wpis, przygotowany w praktyce adwokackiej wyspecjalizowanej w ubezpieczeniach społecznych, krok po kroku wyjaśnia obowiązujące regulacje, obliczanie wysokości świadczenia, pułapki oraz strategie, jakie warto przyjąć, aby maksymalnie wykorzystać własny kapitał służby. § Emerytura policjanta po 2012 – ile wynosi po 25 latach służby? Przepisy 2025 + kalkulator
Emerytura policjanta po 2012 – ile wynosi po 25 latach służby? Przepisy 2025 + kalkulator
Podstawa prawna i ewolucja systemu po 2012 r.
Zasadniczym aktem prawnym nadal pozostaje ustawa z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy (Dz.U. 2024 poz. 1121). Kluczową zmianę przyniosła nowelizacja z 11 maja 2012 r., która dla funkcjonariuszy przyjętych do służby od 1 stycznia 2013 r. podniosła minimalny staż do 25 lat i wprowadziła wymóg ukończenia 55 lat życia. Celem reformy – jak wskazywała Rada Ministrów – było zbliżenie mundurowego systemu do zasad powszechnych, a jednocześnie zatrzymanie doświadczonych policjantów w służbie dłużej niż 15 lat.
Jednak porozumienie MSWiA ze związkami zawodowymi z listopada 2018 r. otworzyło drogę do kolejnej korekty: od 1 lipca 2019 r. zrezygnowano z warunku ukończenia 55 lat przy zachowaniu 25-letniego stażu. Formalnie zmiana weszła poprzez ustawę z 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy zaopatrzeniowej (Dz.U. 2020 poz. 723). To decydujący punkt dla roczników „post-2012”: pierwszy policjant z nowego systemu będzie mógł odejść w 2038 r., gdy ukończy 25 lat służby bez względu na wiek.
Od 1 stycznia 2025 r. wejdą w życie przepisy dające funkcjonariuszom z „poprzedniego” systemu prawo wyboru między emeryturą 15- a 25-letnią, ale reformy te nie zmieniają podstawowych zasad dla grupy omawianej w tym wpisie.
Warunki nabycia prawa do emerytury mundurowej po 31 grudnia 2012 r.
Aby skutecznie uzyskać świadczenie:
- Staż służby – 25 lat. Ustawodawca wskazuje wprost, że prawo powstaje „po osiągnięciu 25 lat służby”.
- Brak wymogu wieku. Zniesiono obligatoryjne 55 lat, co potwierdza komunikat MSWiA z 2 lipca 2019 r..
- Utrata statusu funkcjonariusza. Konieczne jest zwolnienie ze służby w sposób prawidłowy – rozwiązanie stosunku w trybie art. 41 ustawy zaopatrzeniowej lub analogicznie.
- Brak karnej utraty uprawnień. Prawomocne skazanie za określone przestępstwa może pozbawić części świadczenia; lista znajduje się w art. 38a ustawy.
Warto pamiętać, że okresy „cywilne” (praca w ochronie, firmie rodzinnej) nie wchodzą do mundurowej wysługi, ale są uwzględniane przy ustalaniu emerytury z FUS. Policjant powinien gromadzić dokumenty potwierdzające te lata – ZUS zażąda ich przy przyznawaniu świadczenia powszechnego.
Wysokość świadczenia – algorytm 60 % + 3 % rocznie
Podstawowe równanie wygląda następująco: 60 % podstawy wymiaru za 25 lat służby + 3 % za każdy kolejny pełny rok, maksymalnie do 75 %. Podstawę wymiaru stanowi średnie uposażenie z trzech kolejno wybranych lat kalendarzowych, wybrane z całej kariery – rozwiązanie bardziej korzystne niż wcześniejszy model „ostatniej pensji”.
Przykład: Funkcjonariusz z 28 latami służby wybiera lata 2034-2036 jako bazę. 60 % + (3 × 3 %) = 69 % średniego uposażenia brutto. Jeśli stawka średnia wynosi 12 000 zł, emerytura startuje z 8 280 zł brutto.
Do finalnej kwoty dolicza się dodatki stażowe (np. za stopień) oraz waloryzację coroczną, identyczną z waloryzacją rent i emerytur z FUS. Warto śledzić waloryzację marcową – 1 marca 2025 r. prognozuje się wskaźnik 112 % (ostateczna wartość w komunikacie GUS w lutym).
Składki ZUS i możliwość „dwóch emerytur”
Nowi policjanci są objęci powszechnym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym – składka w wysokości 40 % podstawy wymiaru trafia do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, pozostała część do budżetu państwa, a od 2014 r. także do IKE policyjnego.
Po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego (60 lat kobieta / 65 lat mężczyzna) policjant może otrzymać drugie świadczenie z FUS, uwzględniające wyłącznie okresy składkowe poza służbą lub „składki policyjne” przeliczone zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy zaopatrzeniowej. Nie ma jednak prawa pobierać jednocześnie pełnej emerytury mundurowej i pełnej z FUS – musi wybrać tę korzystniejszą albo zdecydować się na wypłatę części odpowiadającej okresom cywilnym.
Optymalizacja podatkowa: w praktyce często opłaca się kontynuowanie pracy w cywilu już po odejściu ze służby – dodatkowe lata składkowe zwiększają przyszły kapitał FUS i pozwalają zminimalizować efekt limitu 75 % w systemie mundurowym.
Najczęstsze pułapki i rekomendacje prawnika ZUS
- Źle policzone lata służby. Dodatkowe urlopy bezpłatne czy „cywilne” delegacje nie liczą się do wysługi; błędny raport może obniżyć świadczenie nawet o kilkaset złotych miesięcznie. Warto przed zwolnieniem złożyć wniosek o ustalenie wysługi w Zakładzie Emerytalno-Rentowym MSWiA.
- Brak udokumentowania pracy cywilnej. ZUS nie uzna okresów, których nie potwierdzają świadectwa pracy lub zaświadczenia RP-7 – gromadź je na bieżąco.
- Nieopłacone składki zdrowotne po odejściu. Emeryt mundurowy podlega odrębnemu ubezpieczeniu zdrowotnemu; przejściowe luki mogą powodować problem z dostępem do świadczeń NFZ.
- Niewłaściwy wybór podstawy wymiaru. Trzyletnie „okno” można dobrać strategicznie, np. uwzględniając nagrody roczne i nadgodziny 100 % płatne od 2019 r..
- Podjęcie pracy w firmach ochroniarskich. Niektóre kontrakty przewidują przeniesienie części ryzyk zdrowotnych na byłego funkcjonariusza; sprawdź OWU i zakres BHP.
Rada prawnika: przed planowanym zwolnieniem z Policji poproś o symulację świadczenia w ZER oraz o informację o stanie konta ubezpieczonego w ZUS. Analiza dwóch symulacji pozwala podjąć racjonalną decyzję o dalszej aktywności zawodowej.
Potrzebujesz pomocy? Nasza kancelaria od lat reprezentuje funkcjonariuszy w sporach z ZUS i ZER. Skontaktuj się, aby zweryfikować swoją wysługę i zaplanować odejście z służby w najkorzystniejszym momencie. Artykuł ma charakter informacyjny; nie zastępuje indywidualnej porady prawnej.
Zachęcamy do skorzystania z naszych usług dostępnych na: www.kpi.com.pl
§ Emerytura policjanta po 2012 – ile wynosi po 25 latach służby? Przepisy 2025 + kalkulator
Niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i ogólny. Nie stanowi porady prawnej ani nie zastępuje indywidualnej konsultacji z profesjonalnym prawnikiem. Wszelkie decyzje prawne powinny być podejmowane wyłącznie po uzyskaniu fachowej porady prawnej, dostosowanej do specyficznych okoliczności danej sprawy.