Zgodnie z najnowszym wyrokiem SN były małżonek ma prawo do zwrotu wkładu, który wyłożył przy przydziale lokum. § Jak dokonać podziału mieszkania spółdzielczego przy rozwodzie?
Wpłata na wkład a nakład z majątku osobistego
Wpłata na wkład mieszkaniowy dokonana przez jedno z małżonków uznawana jest jako nakład z majątku osobistego tego małżonka na majątek wspólny. W sytuacji podziału majątku wspólnego, małżonek dokonujący nakładu może się domagać jego zwrotu. Co ważne, roszczenie o zwrot nakładu jest roszczeniem o zwrot jego wartości z chwili orzekania o zwrocie.
Wyrok SN – Jak dokonać podziału mieszkania spółdzielczego przy rozwodzie?
W przedmiotowej sprawie o podział majątku wspólnego między byłymi małżonkami rozpatrywanej przez Sąd Najwyższy, strona powodowa domagała się ustalenia przy podziale majątku wspólnego, jej wyższego udziału.
W sprawie rozpatrywanej przez Sąd Najwyższy, Sąd Rejonowy najpierw przysądził powódce mieszkanie na wyłączną własność, zasądzając zarazem określoną spłatę na rzecz byłego męża.
Sąd Okręgowy werdykt utrzymał, uznając że w niniejszej sprawie nie ma podstawy do zastosowania art. 43 § 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Art. 43 § 2 k.r.o stanowi, iż z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Spadkobiercy małżonka mogą wystąpić z takim żądaniem tylko w wypadku, gdy spadkodawca wytoczył powództwo o unieważnienie małżeństwa albo o rozwód lub wystąpił o orzeczenie separacji. Mając na uwadze powyższe, przepis ten określa przesłanki ustalenia nierównych udziałów we wspólnym majątku, natomiast w przedmiotowej sprawie wg SO nic nie wskazywało, że kobieta poniosła nakłady na majątek wspólny.
Powódka nie zgadzając się z wyrokiem SO i odwołała się do Sądu Najwyższego, zarzucając naruszenie powyższego przepisu przez Sąd II instancji.
SN – Uzasadnienie
SN uwzględnił część zastrzeżeń powódki. Wskazał, że art. 43 § 2 k.r.o. określa dwie przesłanki ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym, które muszą wystąpić łącznie i które są do siebie w takim stosunku, że żadne ważne powody nie stanowią podstawy takiego orzeczenia, jeżeli stopień przyczynienia się małżonków do powstania majątku jest równy. Z drugiej strony nawet różny stopień przyczynienia się małżonków do powstania tego majątku nie daje podstawy do ustalenia nierównych udziałów, jeżeli nie przemawiają za tym ważne powody.
SN w przedmiotowej sprawie ustalił, iż z uwagi na fakt, że oboje małżonkowie pracując przyczyniali się do zaspokajania potrzeb rodziny, więc SO nie naruszył art. 43 § 2 k.r.o., oddalając żądanie kobiety o dokonanie ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym.
SN podkreślił, iż stanowiska SO nie podważa fakt, że mężczyzna był skazany przed 30 laty za znęcanie się nad rodziną. W przekonaniu SN, błędnie jednak Sąd Okręgowy uznał, że wkład mieszkaniowy nie stanowił majątku osobistego kobiety i że darowizna jej matki na ten wkład objęta została wspólnością.
Na gruncie ówczesnych przepisów (przydział spółdzielczego prawa do lokalu nastąpił w lipcu 2001 r.) art. 215 § 4 prawa spółdzielczego mieszkanie jest wspólne niezależnie od pochodzenia środków, z których wkład został zgromadzony. Jednakże przepis ten nie narusza uprawnień każdego z małżonków do żądania zwrotu wydatków i nakładów poczynionych z jego majątku odrębnego na majątek wspólny. Jak podkreślił SN, w niniejszej sprawie brak było podstaw do przyjęcia, że wolą matki było obdarowanie także zięcia .
Zachęcamy do skorzystania z naszych usług dostępnych na: www.kpi.com.pl
§ Jak dokonać podziału mieszkania spółdzielczego przy rozwodzie?