Zgodnie z najnowszym orzecznictwem Sądu Najwyższego, były małżonek nie jest uprawniony do nadużywania swego prawa własności do domu zbudowanego dla całej rodziny. § Jak dzielić wspólny dom na działce byłego małżonka?
Jak dzielić wspólny dom na działce byłego małżonka?
W przedmiotowej sprawie, strony procesu były małżeństwem przez 24 lata. W trakcie trwania małżeństwa strony wybudowały dom na działce należącej do mężczyzny. Po rozwodzie stron, żona z małoletnimi dziećmi mieszkała tam nadal. Mężczyzna chcąc wymusić opuszczenie domu przez byłą żonę i dzieci, sprzedał go kuzynce po zaniżonej cenie. Należy nadmienić, iż byli małżonkowie nie dokonali podziału majątku wspólnego, nie rozliczyli nakładów żony na budowę domu, a mąż zobowiązał się udostępnić byłej żonie piętro i ustanowić dla niej odrębną własność, do czego nie doszło.
Zasada superficies solo cedit – kiedy rzecz jest częścią składową gruntu?
W polskim prawie rzeczowym obowiązuje zasada, zgodnie z którą część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Wiąże się ona bezpośrednio z zasadą, że to, co znajduje się na gruncie, przypada gruntowi.
Od powyższej zasady wprowadzono nieliczne wyjątki, aby chronić interesy osób niebędących właścicielami gruntu, które poczyniły nakłady na budowę budynków. Zgodnie z art. 48 k.c. częścią składową gruntu są w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania. Zasada superficies solo cedit znajduje potwierdzenie również w art. 191 k.c., zgodnie z którym własność nieruchomości rozciąga się na rzecz ruchomą, która została połączona z nieruchomością w taki sposób, że stała się jej częścią składową.
Mając na uwadze powyższą zasadę, Sądy I i II instancji uznały, iż na gruncie niniejszej sprawy umowa sprzedaży nieruchomości została zawarta we właściwej formie, nie można mieć zastrzeżeń do notariusza, była zrozumiała, a cena odbiegała od rynkowych, gdyż rozliczenia między byłymi małżonkami nie były jeszcze dokonane. Sprzedaż nieruchomości kuzynce pozbawiała byłą żonę i córki prawa do mieszkania w domu, ale był on wyłącznie własnością mężczyzny.
Była żona nie dała za wygraną i odwołała się do Sądu Najwyższego. SN zgodził się z sądami niższych instancji, że nierozliczenie nakładów z osobistego majątku nie zakazuje sprzedaży nieruchomości należącej do majątku osobistego małżonka. Jednakże SN uznał, że sprzedaż naruszała zasady współżycia społecznego. Mając na uwadze powyższe oraz ze względu na konstytucyjną zasadę ochrony dobra rodziny i dobra dziecka SN uznał rozporządzenie byłego męża za bezwzględnie nieważne
Zachęcamy do skorzystania z naszych pozostałych usług dostępnych na: www.kpi.com.pl
§ Jak dzielić wspólny dom na działce byłego małżonka?