W Polsce do dnia dzisiejszego istnieje tysiące działek bez uregulowanej drogi dojazdowej. W związku z powyższym, Sąd Najwyższy postanowił uregulować tę kwestię. § Zasiedzenie drogi koniecznej
Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego nabycie służebności drogi koniecznej przez zasiedzenie, może zostać dokonane przez poprzednich właścicieli. Wskazał także, że nie ma podstaw, by uzależniać nabycie służebności drogi dojazdowej od tego, że jej urządzenie wykonali sami wnioskodawcy, a nie ich poprzednicy.
Zasiedzenie drogi koniecznej
Zgodnie z art. 292 kodeksu cywilnego do zasiedzenia drogi dojazdowej, wymagane jest tylko korzystanie z trwałego i widocznego urządzenia przez czas określony przez przepisy o nabyciu zasiedzenia (w dobrej wierze 20 lat, a w złej wierze 30 lat).
Mając na uwadze powyższe, przesłankami nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie są:
1) nieprzerwane posiadanie służebności;
2) korzystanie z trwałego i widocznego urządzenia na nieruchomości, która w wyniku nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie stanie się nieruchomością obciążoną;
3) upływ czasu, którego długość zależy od dobrej lub złej wiary tego, kto uzyskał posiadanie służebności gruntowej.
Powyższe przesłanki muszą być spełnione kumulatywnie.
W orzecznictwie i doktrynie wskazuje się, że posiadanie służebności gruntowej, które ma prowadzić do jej nabycia przez zasiedzenie, musi być stabilne i nieprzypadkowe. W ten sposób doprecyzowuje się w doktrynie wymóg, że posiadanie prowadzące do nabycia własności nieruchomości, jak również służebności gruntowej musi być nieprzerwane w ciągu terminu, którego upływ jest potrzebny do zasiedzenia. Pomocne w tym zakresie jest domniemanie ciągłości posiadania oraz fikcja prawna umożliwiająca uznawanie przywróconego posiadania za nieprzerwane, które mają zastosowanie również do posiadania służebności.
Zgodnie z orzeczeniem SN, abyśmy mogli mówić o zasiedzeniu, urządzenie drogi powinno być trwałe i widoczne.
Trwałe i widoczne urządzenie
Za trwałe i widoczne urządzenia zostało uznane w orzecznictwie m.in. utwardzenie żwirem koleiny drogi wyznaczające jednoznacznie jej przebieg. Ze względu na fakt, że o trwałości urządzenia mogą świadczyć zindywidualizowane okoliczności, ocena w tym zakresie powinna zawsze uwzględniać ich całokształt.
Z widocznym urządzeniem mamy do czynienia nie tylko wtedy, gdy znajduje się ono na powierzchni gruntu, lecz również wtedy, gdy urządzenie znajduje się w przestrzeni nad powierzchnią gruntu oraz gdy urządzenie znajduje się pod powierzchnią gruntu, a na powierzchni znajdują się jego oznaczenia lub jego widoczne elementy wskazujące właścicielowi, że pod powierzchnią gruntu znajduje się urządzenie lub jego dalsza część.
Co istotne, niekiedy niewielkie różnice pomiędzy dwoma stanami faktycznymi mogą mieć wpływ na ustalenia faktyczne przekładające się rozstrzygnięcie konkretnej sprawy.
Należy podkreślić, iż do nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie nie wystarczy samo istnienie trwałego i widocznego urządzenia, z którego korzystanie może zwiększać użyteczność nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części. Posiadacz służebności musi z trwałego i widocznego urządzenia faktycznie korzystać stosownie do potrzeb wyznaczanych przez treść posiadanej służebności oraz cel, którego realizacja ma przyświecać służebności gruntowej.
Zachęcamy do skorzystania z naszych pozostałych usług dostępnych na: www.kpi.com.pl
§ Zasiedzenie drogi koniecznej