Nie ma wątpliwości, iż składanie fałszywych zeznań jest przestępstwem. Co ważne, pouczenie w tym przedmiocie musi otrzymać każda osoba wezwana w charakterze świadka przed przystąpieniem do przesłuchania. Jednakże organy ścigania rzadko wszczynają postępowania karne w tym przedmiocie, co niestety nie odstrasza świadków przed krzywoprzysięstwem. § Co grozi za składanie fałszywych zeznań?
Co grozi za składanie fałszywych zeznań?
Podstawa odpowiedzialności karej świadka za składanie fałszywych zeznań uregulowana jest w art. 233 Kodeksu Karnego. Zgodnie ich treścią:
§ 1. Kto, składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
§ 1a. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą jemu samemu lub jego najbliższym, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 2. Warunkiem odpowiedzialności jest, aby przyjmujący zeznanie, działając w zakresie swoich uprawnień, uprzedził zeznającego o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznanie lub odebrał od niego przyrzeczenie.
§ 3. Nie podlega karze za czyn określony w § 1a, kto składa fałszywe zeznanie, nie wiedząc o prawie odmowy zeznania lub odpowiedzi na pytania”.
Kiedy grozi kara za fałszywe zeznania?
Na wstępie należy podkreślić, że postępowanie karne może dotyczyć wyłącznie osoby składającej zeznania w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy. Do powyższego zaliczamy osobę przesłuchiwaną w charakterze świadka.
Co bardzo istotne, karze nie podlegają osoby posiadające w postępowaniu formalny status podejrzanego lub oskarżonego. Brak kryminalizacji powiązany jest z brakiem obowiązku dowodzenia własnej niewinności oraz brakiem obowiązku dostarczania dowodów na swoją niekorzyść (art. 74 § 1 k.p.k.). Ponadto, zarówno podejrzany, jak i oskarżony nie składa zeznań, a wyjaśnienia.
Świadek zostanie pociągnięty do odpowiedzialności karnej za zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy. Co to oznacza w praktyce?
Zeznanie nieprawdy oznacza przekazanie informacji niezgodnych z rzeczywistym stanem rzeczy.
Zatajenie prawdy natomiast polega z kolei na świadomym utrzymaniu przez świadka w tajemnicy okoliczności mogącej mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, zarówno w fazie swobodnej relacji, jak i w fazie odpowiedzi na pytania (art. 171 § 1 k.p.k.).
Składanie fałszywych zeznań przez świadka – podejrzanego
W związku z wprowadzeniem § 1a, sprawca czynu zabronionego przesłuchiwany w charakterze świadka zamiast mówić nieprawdę, powinien uchylić się od odpowiedzi na pytanie, które może go obciążyć.
Co w przypadku sprostowania fałszywych zeznań?
Zgodnie z art. 233 §5 k.k. sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia, jeżeli:
1) fałszywe zeznanie, opinia, ekspertyza lub tłumaczenie dotyczy okoliczności niemogących mieć wpływu na rozstrzygnięcie sprawy;
2) sprawca dobrowolnie sprostuje fałszywe zeznanie, opinię, ekspertyzę lub tłumaczenie, zanim nastąpi, chociażby nieprawomocne, rozstrzygnięcie sprawy;
Zachęcamy do skorzystania z naszych pozostałych usług dostępnych na: www.kpi.com.pl
§ Co grozi za składanie fałszywych zeznań?