Dynamiczny rozwój handlu elektronicznego oraz wzrost znaczenia platform internetowych w codziennym życiu konsumentów wymusił na ustawodawcy wprowadzenie regulacji mających na celu ujednolicenie i uporządkowanie zasad funkcjonowania tego segmentu rynku. Jedną z najnowszych inicjatyw w tym zakresie jest Digital Services Act (DSA), czyli Akt o Usługach Cyfrowych. W niniejszym artykule omówimy, czym jest DSA, jakie są jego założenia ogólne oraz jakie sankcje grożą za brak jego wdrożenia. § Czym jest DSA i czy każdy sklep internetowy go musi wdrożyć?
Ten tekst przeczytasz w 6 minut
Czym jest DSA i czy każdy sklep internetowy go musi wdrożyć?
Założenia ogólne DSA
Digital Services Act (DSA), przyjęty przez Parlament Europejski w 2022 roku, jest jednym z kluczowych aktów prawnych mających na celu uregulowanie działalności dostawców usług cyfrowych w Unii Europejskiej. DSA wprowadza szereg nowych obowiązków i standardów, które mają na celu stworzenie bezpieczniejszego, bardziej przejrzystego i odpowiedzialnego środowiska online. Jest to odpowiedź na dynamiczny rozwój sektora cyfrowego oraz rosnące znaczenie platform internetowych w codziennym życiu konsumentów.
Jednym z głównych założeń DSA jest obowiązek usuwania nielegalnych treści. Platformy internetowe będą musiały wdrożyć skuteczne mechanizmy umożliwiające użytkownikom zgłaszanie nielegalnych treści oraz szybkie ich usuwanie. Artykuł 14 DSA nakłada na dostawców usług obowiązek reagowania na zgłoszenia dotyczące treści niezgodnych z prawem w określonym czasie oraz informowania zgłaszającego o podjętych działaniach.
Kolejnym istotnym elementem DSA jest zwiększenie przejrzystości reklam. Platformy internetowe będą musiały zapewnić użytkownikom jasne informacje na temat tego, dlaczego widzą konkretne reklamy oraz jakie dane zostały użyte do ich targetowania. Artykuł 24 DSA zobowiązuje dostawców usług do udostępnienia użytkownikom narzędzi umożliwiających kontrolę nad danymi wykorzystywanymi do celów reklamowych.
DSA wprowadza również obowiązki związane z przejrzystością i odpowiedzialnością w zarządzaniu danymi użytkowników. Platformy internetowe będą musiały regularnie publikować raporty dotyczące moderacji treści, skarg użytkowników oraz działań podjętych w celu usunięcia nielegalnych treści. Artykuł 33 DSA nakłada obowiązek publikowania corocznych raportów zawierających szczegółowe informacje na temat działań podejmowanych w zakresie moderacji treści oraz ochrony praw użytkowników.
Ważnym aspektem DSA jest także ochrona praw konsumentów. Platformy internetowe będą musiały zapewnić większą przejrzystość w zakresie ofert, produktów i usług dostępnych na ich stronach. Artykuł 22 DSA wprowadza wymóg ujawniania informacji o sprzedawcach oraz pochodzeniu produktów oferowanych na platformach handlowych, co ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa zakupów online.
W świetle powyższego, Digital Services Act stanowi kompleksowy zbiór przepisów mających na celu uregulowanie działalności dostawców usług cyfrowych, z szczególnym uwzględnieniem platform internetowych. Wdrożenie DSA ma na celu stworzenie bezpiecznego i transparentnego środowiska online, w którym prawa konsumentów są należycie chronione, a platformy internetowe działają w sposób odpowiedzialny i przejrzysty.
Procedura wdrożenia DSA
Wdrożenie Digital Services Act (DSA) to proces wieloetapowy, który wymaga od dostawców usług cyfrowych, w tym sklepów internetowych, podjęcia szeregu działań mających na celu dostosowanie ich działalności do nowych regulacji prawnych. Poniżej przedstawiamy szczegółowy przegląd procedury wdrożenia DSA.
- Analiza zgodności i ocena ryzyka: Pierwszym krokiem jest przeprowadzenie szczegółowej analizy zgodności obecnych praktyk z wymaganiami DSA. W ramach tej analizy należy zidentyfikować obszary działalności, które wymagają dostosowania oraz ocenić ryzyko związane z potencjalnymi naruszeniami przepisów. Kluczowe jest zrozumienie, które przepisy DSA mają zastosowanie do konkretnego typu usług świadczonych przez daną platformę.
- Wdrożenie mechanizmów zgłaszania i usuwania nielegalnych treści: Zgodnie z artykułem 14 DSA, platformy muszą wprowadzić skuteczne mechanizmy umożliwiające użytkownikom zgłaszanie nielegalnych treści. W tym celu należy opracować i wdrożyć procedury zgłaszania oraz usuwania takich treści, a także systemy monitorowania i reagowania na zgłoszenia. Mechanizmy te muszą być łatwo dostępne i intuicyjne dla użytkowników.
- Zwiększenie przejrzystości reklam: Artykuł 24 DSA wymaga, aby platformy internetowe zapewniały użytkownikom jasne informacje na temat reklam, które widzą. W ramach tego etapu należy dostosować praktyki reklamowe, tak aby użytkownicy mogli zrozumieć, dlaczego widzą określone reklamy oraz jakie dane zostały użyte do ich targetowania. Platformy muszą również zapewnić narzędzia umożliwiające użytkownikom kontrolę nad danymi wykorzystywanymi do celów reklamowych.
- Przejrzystość w zarządzaniu danymi użytkowników: Platformy muszą regularnie publikować raporty dotyczące moderacji treści, skarg użytkowników oraz działań podejmowanych w celu usuwania nielegalnych treści, zgodnie z artykułem 33 DSA. W tym celu należy opracować wewnętrzne procedury gromadzenia i analizy danych oraz przygotowywania raportów, które będą publicznie dostępne.
- Szkolenie pracowników i aktualizacja polityk wewnętrznych: Ważnym elementem wdrożenia DSA jest edukacja pracowników na temat nowych wymagań oraz aktualizacja polityk wewnętrznych firmy. Szkolenia powinny obejmować procedury zgłaszania i usuwania nielegalnych treści, zasady przejrzystości reklam oraz ochrony danych użytkowników.
- Monitorowanie i audyt zgodności: Po wdrożeniu nowych procedur i mechanizmów konieczne jest regularne monitorowanie zgodności z przepisami DSA. Należy wprowadzić systemy audytu wewnętrznego, które pozwolą na bieżąco oceniać skuteczność wdrożonych rozwiązań oraz identyfikować obszary wymagające dalszych usprawnień.
Wdrożenie DSA to złożony proces, który wymaga zaangażowania różnych działów firmy oraz stałej współpracy z organami nadzorczymi. Prawidłowe wdrożenie przepisów DSA nie tylko chroni przed sankcjami, ale także przyczynia się do budowania zaufania i bezpieczeństwa w relacjach z użytkownikami.
Sankcje za brak wdrożenia DSA
Nieprzestrzeganie przepisów zawartych w Digital Services Act (DSA) wiąże się z poważnymi konsekwencjami dla dostawców usług cyfrowych, w tym sklepów internetowych. DSA przewiduje surowe sankcje finansowe oraz prawne, mające na celu zapewnienie skutecznego egzekwowania nowych regulacji oraz ochrony praw konsumentów i użytkowników.
Zgodnie z artykułem 52 DSA, organy nadzorujące mogą nałożyć na dostawców usług cyfrowych kary administracyjne sięgające nawet do 6% ich globalnego rocznego obrotu. Jest to znaczna suma, która ma na celu zniechęcenie przedsiębiorstw do ignorowania przepisów oraz zachęcenie do ich rzetelnego wdrożenia. Wysokość kar zależy od skali naruszenia oraz potencjalnego wpływu na użytkowników, co oznacza, że większe platformy mogą być obciążone wyższymi karami w przypadku poważniejszych naruszeń.
Dodatkowo, artykuł 54 DSA przewiduje możliwość nakładania sankcji w postaci okresowego zawieszenia działalności platformy, która systematycznie narusza przepisy DSA. W praktyce oznacza to, że platforma, która wielokrotnie nie spełnia wymogów związanych z usuwaniem nielegalnych treści, przejrzystością reklam czy ochroną danych użytkowników, może zostać czasowo wyłączona z rynku. Sankcja ta ma na celu zmuszenie dostawców usług cyfrowych do natychmiastowego wdrożenia odpowiednich procedur oraz przestrzegania przepisów DSA.
Organy nadzorujące mają również prawo do wydawania nakazów sądowych, które mogą zobowiązać dostawców usług do natychmiastowego usunięcia lub zablokowania dostępu do nielegalnych treści. Artykuł 15 DSA stanowi, że w przypadku stwierdzenia obecności nielegalnych treści na platformie, dostawca usług cyfrowych musi niezwłocznie podjąć działania w celu ich usunięcia. Brak reakcji na takie nakazy może prowadzić do dodatkowych sankcji, w tym grzywien oraz odpowiedzialności cywilnej.
Ponadto, DSA wprowadza obowiązek przejrzystości w raportowaniu działań podejmowanych w zakresie moderacji treści oraz ochrony praw użytkowników. Artykuł 33 DSA wymaga, aby dostawcy usług cyfrowych regularnie publikowali raporty dotyczące podejmowanych działań, skarg użytkowników oraz usuwania nielegalnych treści. Brak publikacji takich raportów może również skutkować sankcjami finansowymi oraz prawnymi.
W świetle powyższego, ignorowanie przepisów DSA może mieć poważne konsekwencje dla dostawców usług cyfrowych, w tym sklepów internetowych. Sankcje finansowe, zawieszenie działalności oraz nakazy sądowe to tylko niektóre z możliwych środków egzekwowania przestrzegania DSA. Dlatego każdy przedsiębiorca działający w sektorze cyfrowym powinien zwrócić szczególną uwagę na wymogi DSA i dołożyć wszelkich starań, aby je wdrożyć, zapewniając tym samym zgodność z prawem oraz ochronę praw swoich użytkowników.
W świetle powyższego, każdy sklep internetowy działający na terenie Unii Europejskiej musi dostosować się do wymogów DSA, aby uniknąć surowych sankcji oraz zapewnić zgodność z obowiązującymi przepisami prawa. Ignorowanie tych regulacji może nie tylko narazić przedsiębiorstwo na wysokie kary finansowe, ale także znacząco wpłynąć na jego reputację i stabilność operacyjną. Wdrożenie DSA jest więc nie tylko obowiązkiem prawnym, ale również elementem budowania zaufania i bezpieczeństwa w relacjach z konsumentami.
Zachęcamy do skorzystania z naszych usług dostępnych na: www.kpi.com.pl
§ Czym jest DSA i czy każdy sklep internetowy go musi wdrożyć?